Những nơi khó khăn khốc liệt nhất sẽ xuất hiện những phép lạ đáng kinh ngạc nhất. Và điều kiện khắc nghiệt của sa mạc Khố Bố Kỳ ở Khu tự trị Nội Mông của Trung Quốc là nơi có phép lạ như vậy: công viên sinh thái xanh mướt giữa lòng sa mạc khô cằn.
Sa mạc Khố Bố Kỳ – sa mạc lớn thứ bảy ở Trung Quốc – nằm ở phía bắc Ordos thuộc khu tự trị Nội Mông và có diện tích 18.600 km2. Thông thường, cồn cát cao từ 10 - 15 mét và cồn cát di chuyển chiếm 80% tổng diện tích của sa mạc Khố Bố Kỳ. Rất hiếm khi có bão cát xuất hiện ở đây, vì vậy bạn yên tâm không có gì phải lo lắng khi du lịch trong sa mạc Khố Bố Kỳ.
Là sa mạc gần nhất từ Bắc Kinh, khu danh lam thắng cảnh phong phú bao gồm sa mạc, hồ, đồng cỏ, đầm lầy và ốc đảo. Ngoài ra, hơn một ngàn con chim bao gồm cả những con thiên nga trắng quý hiếm sống trong khu vực riêng xung quanh sa mạc. "Khố Bố Kỳ" có nghĩa là "cây cung" trong tiếng Mông Cổ, nhìn từ trên cao sa mạc này trông giống như một cây cung vàng.
Thời gian tốt nhất để ghé thăm sa mạc Khố Bố Kỳ là vào mùa hè và mùa thu. Nhiệt độ tương đối cao luôn ở khoảng 25 độ C đến 40 độ C vào ban ngày trong khi vào ban đêm, nhiệt độ sẽ giảm khoảng 10 độ C đến 15 độ C.
Từ những năm thập niên 80, gió trên sa mạc thường hoành hành vào mùa xuân và mùa đông, mang theo bão cát đến cả Bắc Kinh, tỉnh Thiên Tân và Hà Bắc, cách sa mạc khoảng 800 km. Tuy nhiên, công tác phục hồi sinh thái được thực hiện ở đây đã thay đổi tình hình đáng kinh ngạc. Cải tạo đất và phát triển ngành công nghiệp phục vụ đã mang lại sức sống mới cho sa mạc; sự phát triển của ngành công nghiệp quang điện tạo ra sức mạnh cho Khố Bố Kỳ; nhiều hoạt động kinh doanh đã tăng thu nhập địa phương. Và công viên sinh thái hồ Thất Tinh ở sa mạc Khố Bố Kỳ, được tài trợ và xây dựng bởi một trong những công ty tài nguyên lớn nhất của Nội Mông, đang dần hoàn thiện để trở thành khu du lịch sinh thái sa mạc đẳng cấp thế giới. Tại đây có hai tòa nhà lớn được xây dựng bên cạnh hồ, một là khách sạn, một là một nhà hàng với các phòng hội nghị xa hoa rộng lớn với view nhìn ra sa mạc. Khách sạn mọc lên từ vùng đất hoang như một ảo ảnh: một khu phức hợp cao, có mái vòm nằm giữa những hàng cây dương được tưới cẩn thận và những ngọn cỏ xanh mướt. Bên ngoài có bức tượng của những cây xanh đang nâng giữ Trái đất và một đài phun nước tô điểm cho lối vào.
Khố Bố Kỳ là một ví dụ kinh điển cho sự thành công của công tác phủ xanh sa mạc cũng như nỗ lực chống sa mạc hóa nhằm thúc đẩy phát triển và xây dựng một thế hệ sinh thái văn minh để tạo ra sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, ổn định môi trường cho các thế hệ tương lai. Bắt đầu từ 30 năm trước, dự án phủ xanh sa mạc Khố Bố Kỳ không chỉ đem đến sự phát triển không ngừng của sa mạc lớn thứ bảy ở Trung Quốc, mà còn biến khoảng 6.000 km2 – tức một phần ba sa mạc – ngập trong sắc xanh lá cây. Nỗ lực phủ xanh cũng đã kiểm soát sự sa mạc hóa trong phần còn lại của khu vực.
Sa mạc hóa ảnh hưởng đến cuộc sống của khoảng 2 tỷ người, chủ yếu ở các nước đang phát triển. Nhiều nỗ lực trước đây để kiểm soát sa mạc hóa đã thất bại vì thiếu tính bền vững. Ba yếu tố là hỗ trợ chính sách, sự tham gia theo định hướng thị trường của người dân địa phương và cải thiện sinh thái do đầu tư tư nhân và công nghệ mới rất quan trọng đối với sự thành công của "mô hình Khố Bố Kỳ".
Elion, một doanh nghiệp đầu tư và sinh thái tư nhân, đã đầu tư khoảng 5,82 tỷ USD vào dự án phủ xanh sa mạc Khố Bố Kỳ từ năm 1988 để giúp đưa khoảng 102.000 nông dân địa phương và người chăn gia súc thoát nghèo.
Cùng với quá trình phát triển, Elion hiểu rằng sự tăng trưởng thực sự sẽ chỉ có thể xảy ra khi cư dân địa phương trở thành một phần của quá trình. Theo hướng dẫn của công ty và với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, cư dân địa phương hưởng lợi từ "sự giàu có về môi trường" được tạo ra bởi những nỗ lực chống sa mạc hóa. Một trong những cách mà Elion quản lý để làm điều này là thông qua sự phát triển của ngành công nghiệp cam thảo. Cây cam thảo là loại thảo dược được sử dụng nhiều nhất trong y học cổ truyền Trung Quốc. Ngoài ra cam thảo còn có khả năng chịu hạn hán và không cần làm đất hay tưới tiêu. Hiểu rằng vi khuẩn sống quanh rễ cây cam thảo có khả năng tăng cường độ phì nhiêu cho đất, Elion đã nghĩ ra mô hình cấy ghép ngang để trồng xen cây cam thảo với các cây khác. Nói một cách đơn giản, nó làm tăng phạm vi tác dụng chữa bệnh của từng cây cam thảo và nhân lên hiệu quả phủ xanh của nó. Cho đến nay, hơn 150.000 ha đất đã được hưởng lợi từ việc trồng cam thảo đã giúp hơn 5000 người vượt qua nghèo đói. Nhục thung dung, một loại thảo mộc chịu hạn khác, đã được đưa vào áp dụng sau khi trồng cam thảo thành công.
Elion đã phát minh và áp dụng hơn 100 công nghệ môi trường để đảm bảo các nhà máy tồn tại trong môi trường khắc nghiệt và đảm bảo phục hồi sinh thái bền vững. Các tấm pin mặt trời cũng đã được thiết lập để cung cấp điện cho lưới điện quốc gia. Và du lịch sa mạc, ốc đảo, cùng với việc bán các loại thảo mộc họ trồng đã trở thành một nguồn thu nhập đáng tin cậy cho người dân địa phương, tạo nền tảng vững chắc cho sự bền vững kinh tế của chương trình. Bên cạnh đó, toàn bộ sự tham gia của cư dân trong chương trình phủ xanh sa mạc cũng đảm bảo tính bền vững xã hội của dự án.
Lượng mưa hàng năm ở Khố Bố Kỳ đã tăng gấp bốn lần, từ dưới 100 mm lên hơn 400 mm trong 30 năm qua nhờ độ che phủ đến 53% của đồn điền – đó là một thay đổi mang tính quyết định tạo điều kiện cho sự bền vững sinh thái, biến sa mạc thành ốc đảo xanh.
Mùa hè này trong hành trình khám phá Nội Mông khi du lịch Trung Quốc, bạn đừng quên đến thăm ốc đảo sa mạc Khố Bố Kỳ và tận mắt chứng kiến trung tâm công nghệ và sinh thái sa mạc, ngân hàng tài nguyên Germplasm, Khu công nghiệp y tế Amugulong, làng New Elion và những tuyệt tác khác của sự phát triển tại đây nhé!
