Quảng trường Michelangelo được thiết kế và xây dựng vào năm 1869 bởi nhà kiến trúc sư Giuseppe Poggi. Được đặt kế bên bờ sông Arno, ban đầu quảng trường chỉ là một khoảng sân rộng với phong cách nghệ thuật đương đại đặc trưng của thế kỷ 19, trưng bày các bức tượng cổ hoặc một vài bản sao các tác phẩm nổi tiếng của nhà điêu khắc Michelangelo. Còn bản gốc có thể được tìm thấy ở những nơi khác cũng trong thành phố Florence. Điển hình nhất là tượng chàng trai David và 4 bức điêu khắc thể hiện 4 thời điểm trong ngày của nhà nguyện Medici. Đây chỉ là các bản sao, bản gốc của 5 bức tượng này được đặt tại bảo tàng nghệ thuật Galleria dell’Accademia và nhà thờ San Lorenzo.
Đại diện cho xu hướng thẩm mỹ thời Phục Hưng, bức tượng được điêu khắc từ năm 1501 đến năm 1504, là một trong những kiệt tác vĩ đại nhất do con người tạo ra. Được tạo hình từ đá cẩm thạch, bức tượng cao hơn 4m này miêu tả vẻ đẹp trên cơ thể người anh hùng David – vị vua trong Kinh Thánh, thể hiện qua hình ảnh một người đàn ông khỏa thân đang đứng, với điểm nhấn tinh tế ở phần xương, ngực và cơ bụng.
Theo như Kinh Thánh kể về câu chuyện xảy ra vào năm 1,000 TCN, trong một trận chiến giữa người dân Do Thái và gã khổng lồ Goliath, một chàng trai chăn cừu tên là David đã đương đầu với quân địch trong khi lực lượng Israel đang thất thủ. Chàng nhanh chóng hạ gục gã khổng lồ và nhanh chóng giành chiến thắng. Dân Do Thái đã tôn vinh David như một vị anh hung và vì vậy Michelangelo quyết định tạo nên hình tượng 1 chàng du mục với tư thế hiên ngang và đầy thách thức như bức tượng David chúng ta chiêm ngưỡng bây giờ.
Michelangelo làm việc trong nhà nguyện của dòng họ Medici từ năm 1520 đến năm 1534 và khi Lorenzo de’Medici qua đời, ông đã tạc một nhóm tượng ngay tại mộ của Lorenzo. Cụm tượng bao gồm 3 bức tượng khác nhau. Ở giữa trung tâm của ngôi mộ, nhà điêu khắc đã tạo nên một hình ảnh Lorenzo bí ẩn, chiếc mũ lớn và bàn tay trái đang chống cằm đã làm che hết khuôn mặt của ông ta, càng thể hiện them phần kỳ bí của con người Lorenzo. Khuỷu tay trái của ông dựa trên một hộp đựng tiền đóng kín, được trang trí với một chiếc mặt nạ giận dữ phía ngoài.
Bên dưới là 2 bức tượng “Bình minh và Hoàng hôn”. Với hình tượng một cô gái cùng tấm màn che từ đầu mình xuống, “Bình minh” thể hiện cho sự xuất hiện của ánh sang khỏi màn đêm tối tăm. Cô nàng được miêu tả là một phụ nữ trẻ với bộ ngực săn chắc nhưng Michelangelo lại thể hiện khuôn mặt nhăn nhó bởi một nỗi đau nào đó. Còn bức tượng “Hoàng hôn”, ông khắc họa một gương mặt đàn ông xấu xí, chưa hoàn thiện như thể hiện tính cánh của chính mình.
Đối với nhóm tượng “Ngày và đêm”, nhà điêu khắc đã đặt tại ngôi mộ của Giuliano de’Medici – em trai của Lorenzo. Ở bức tượng trung tâm, chàng trai trẻ có dáng ngồi thoải mái, hai tay nghỉ ngơi ở hai bên, gợi lên một vị công tước vui vẻ, hào phóng cả trong tinh thần lẫn đời sống. Thực tế, trong tay anh ta đang nắm giữ vài đồng tiền lẻ, như một món quà dự định tặng ai đó. Ánh sáng nhẹ trên khuôn mặt phản chiếu nét hào hoa của chàng trai trẻ, tuy nhiên Michelangelo công nhận rằng ông không dồn hết tâm trí và năng lực của mình vào bức tượng, do đó nhìn có vẻ thiếu năng lượng hơn tượng Lorenzo.
Trong 4 bức tượng nhân vật phụ của nhà nguyện Medici thì cô gái Đêm được miêu tả đặc trưng nhất khi được đi kèm với một con cú, một chiếc mặt nạ và một ly thuốc phiện. Có một mặt trăng trên bờm cô gái, gương mặt thanh thản trái ngược với than hình méo meo, đầy cơ bắp đang nằm một cách đầy gượng gạo. Còn đối với bức tượng Ngày, Michelangelo dường như đã kiệt quệ và muốn đình công cho công việc của mình khi khắc họa gương mặt không trọn vẹn của nó. Cơ thể dường như che hết gương mặt chỉ chừa lại đôi mắt ám ảnh, biểu hiện sự đau đớn tột cùng.
Kỳ Duyên
