“Hà Nội mùa thu
Cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ
Nằm kề bên nhau
Phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu”
Chẳng biết tự khi nào, mùa thu đã trở thương hiệu của Hà Nội, cảnh sắc mùa thu đất thủ đô đã làm lay động biết bao tâm hồn nghệ sĩ rồi cứ vậy bước vào thơ ca, bước vào ống kính của họ. Có điều gì ở Hà Nội làm vương vấn lòng người đến thế.
Thời tiết ở Hà Nội mang nét đặc trưng miền Bắc, với bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông rõ rệt, với mùa Xuân ấm áp, mùa Hè nóng nực, mùa Thu mát mẻ và mùa Đông giá rét. Có lẽ, mùa Thu là tiết trời dễ chịu nhất trong năm ở Hà Nội, khi ánh nắng không còn quá gay gắt, mùa mưa bão cũng vừa qua đi. Mùa thu kéo dài từ đầu Tháng Chín đến Tháng Mười Một, mang theo những cơn gió heo may se se lạnh rất riêng. Gió heo may rất hiền hòa, làm vơi đi cái oi bức của mùa hè vừa qua nhưng không mang làm người ta cảm thấy lạnh.
Ánh nắng vàng ruộm của mùa thu Hà Nội cũng dễ làm xao xuyến lòng người. Ánh nắng chan hòa của buổi sớm mai đẹp đến mơ màng, nhuộm một màu tươi mới lên nét cổ kính, dịu dàng vốn có của đất thủ đô. Không chỉ người Hà Nội mà cả những người khách thập phương, khi đi du lịch miền Bắc cũng dễ đem lòng yêu “món đặc sản” nắng mùa thu ấy.
Hình ảnh mùa thu Hà Nội với những hàng “cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ” đã được không ít nghệ sĩ khắc họa lại, khiến những người đi xa miên man tìm về mỗi độ thu sang. Lá vàng thêu nên một tấm thảm vàng óng dưới chân người qua đường, hòa cùng màu nắng vàng, đẹp tựa một bản tình ca ngọt ngào của đất trời.
Nhắc đến những hàng cây lá vàng, người ta thường nhớ đến con đường Phan Đình Phùng – con đường nổi tiếng với hai hàng sấu cùng trên một vỉa hè. Khi thu vừa sang cũng là mùa sấu thay lá, hai bên đường xào xạc mùa lá bay, làm nên một Hà Nội rất thơ, rất lãng mạn.
Hương hoa sữa nồng nàn có lẽ là thứ khiến người ta nhớ ngay đến những góc phố quanh co, góc nhà thờ cổ kính của Hà Nội vào thu. Những ai dù chỉ một lần ghé thăm cũng sẽ yêu ngay mùi hương khi thì thoang thoảng, khi lại ngào ngạt ấy.
Hương hoa sữa cũng là tín hiệu rõ rệt nhất để báo hiệu một mùa thu trong lành vừa về trên thủ đô. Cầm trên tay một tách trà ấm, dạo một vòng phố cổ, hít đầy lồng ngực không khí trong lành của mùa thu lẫn trong mùi hương hoa sữa và cảm nhận một Hà Nội thật lắng đọng.
Có lẽ, chỉ những người con đất Bắc mới mong chờ mùa cốm canh đến thế! Hương cốm thơm nức mũi, dù trẻ em hay người lớn cũng đều mê mẩn món cốm tươi bọc trong lớp lá sen, được bày bán trên nhiều mẹt hàng mùa thu. Cốm gói trong mình những câu chuyện giản dị mùa thu hoạch nơi làng quê, từ những bông lúa nếp non.
Không biết vì sao người Hà Nội thích món cốm xanh đến thế, họ có thật nhiều cách để chế biến cốm: có người thích ăn cốm tươi thêm chút cơm dừa nạo, có người ăn cốm với chuối, có người lại thích rang cùng đường cho ngon ngọt, có người đi chợ thật sớm, mua bằng được cốm tươi về nấu chè, cầu kì hơn, người lại giã cốm, trộn bột làm bánh cốm…..
Dù có đi đâu xa, chỉ cần nhắc đến món cơm làng Vòng ngon lành, cả tuổi thơ trong trẻo của những người con Hà Nội lại ùa về trong thoáng chốc, miên man một màn kí ức.
Chỉ cần nghe đến “mùa sấu chín”, người ta đã nghĩ ngay đến thứ quả đặc biệt chỉ có vào mùa thu miền Bắc. Mùa sấu chín rất ngắn, chỉ trong vài tháng mùa thu nhưng không ai là không yêu thích món sấu chua mang “thương hiệu” miền Bắc này!
Mỗi độ thu về, người ta sẽ bắt gặp những gánh hàng rong bán sấu dạo khắp Hà Nội, từ phố lớn đến ngõ hẻm nhỏ, đâu đâu cũng thấy rạo rực mùa sấu về. Người Bắc thích ăn sấu đến nỗi, không nhà ai thiếu một bình sấu ngâm đường để dành ăn cho cả năm cả. Món sấu dầm muối ớt được bánh nhiều trên những sạp trái cây luôn rất đắt hàng, đặc biệt những nhóm học sinh giờ tan học, chẳng ai “quên” dừng xe mua một bịch sấu chua dầm muối cả.
Còn nhiều, nhiều lắm những điều tuyệt vời về mùa thu Hà Nội, đâu chỉ là mùa lá rơi xào xạc, mùa cốm xanh thơm nức mũi hay mùa gió heo may hiền hòa. Thu Hà Nội đẹp tựa một khúc tình ca, không chỉ ru lòng người dân đất thủ đô mà còn níu chân khách thập phương bởi những điều thật giản dị, thật thơ.
Đinh Thúy Ly
